Chłoniak rozlany z dużych komórek B (DLBCL)

Chłoniak rozlany z dużych komórek B (ang. Diffuse Large B-Cell Lymphoma, DLBCL) to najczęściej występujący chłoniak nieziarniczy u dorosłych. Należy do nowotworów złośliwych wywodzących się z limfocytów B – komórek układu odpornościowego. Charakteryzuje się szybkim wzrostem i agresywnym przebiegiem, ale w przeciwieństwie do wielu innych nowotworów, dobrze odpowiada na leczenie, a wielu pacjentów udaje się wyleczyć.

Przyczyny rozwoju DLBCL nie są do końca poznane. Do czynników ryzyka zalicza się:

• osłabienie odporności (np. po przeszczepach, w HIV)
• choroby autoimmunologiczne
• zakażenia wirusowe i bakteryjne (np. HCV, EBV, Helicobacter pylori)
• predyspozycje genetyczne i zaburzenia w chromosomach limfocytów B

Choroba może objawiać się w różny sposób, zależnie od lokalizacji węzłów chłonnych i zajęcia narządów pozalimfatycznych. Typowe objawy to:

Objawy miejscowe:

• bezbolesne powiększenie węzłów chłonnych (szyja, pachy, pachwiny)
• powiększenie śledziony lub wątroby
• nacieki w przewodzie pokarmowym, skórze, ośrodkowym układzie nerwowym

Objawy ogólne (tzw. objawy B):

• gorączka nieznanego pochodzenia
• nocne poty
• niezamierzona utrata masy ciała
• przewlekłe zmęczenie

Diagnostyka

Rozpoznanie DLBCL wymaga biopsji zajętego węzła chłonnego lub tkanki, a następnie badania histopatologicznego i immunohistochemicznego. Stosuje się również:

• badania obrazowe (TK, PET-CT) do oceny zasięgu choroby
• badania krwi (morfologia, LDH, markery zapalne)
• biopsję szpiku kostnego w celu oceny zajęcia układu krwiotwórczego

Podstawą leczenia DLBCL jest chemioterapia w połączeniu z immunoterapią. Standardowy schemat to:

• R-CHOP – rytuksymab (przeciwciało anty-CD20) + cyklofosfamid, doksorubicyna, winkrystyna, prednizon.

W niektórych przypadkach stosuje się:

• intensywniejsze schematy chemioterapii u pacjentów młodszych,
• radioterapię (np. przy zajęciu pojedynczych węzłów),
• przeszczepienie komórek krwiotwórczych w przypadku nawrotów,
• nowoczesne terapie celowane i immunoterapie (CAR-T cells) w opornych przypadkach.

Rokowanie

• Rokowanie zależy od stadium choroby, wieku pacjenta, obecności objawów ogólnych oraz odpowiedzi na leczenie.
• U wielu pacjentów, szczególnie młodszych i leczonych we wczesnym stadium, możliwe jest całkowite wyleczenie.
• 5-letnie przeżycia sięgają 60–70%, a u części pacjentów wyniki są jeszcze lepsze dzięki nowoczesnym terapiom.

Chłoniak rozlany z dużych komórek B (DLBCL) to agresywny, ale potencjalnie wyleczalny nowotwór układu chłonnego. Dzięki połączeniu chemioterapii z immunoterapią oraz rozwojowi nowych metod leczenia, coraz więcej pacjentów ma szansę na trwałą remisję. Wczesne rozpoznanie i szybkie wdrożenie terapii są kluczowe dla poprawy rokowania.