Plamienie w terminie miesiączki - czy to powód do niepokoju?
Plamienie zamiast regularnej miesiączki, czyli skąpe krwawienie z dróg rodnych, które występuje w terminie spodziewanej menstruacji, może mieć wiele przyczyn. Choć może budzić niepokój, nie zawsze jest powodem do zmartwień. Ważne jest jednak, aby poznać przyczynę tego zjawiska i wykluczyć ewentualne problemy zdrowotne. W tym celu konieczna jest konsultacja z lekarzem, który będzie mógł postawić właściwą diagnozę i rozwiać wszelkie wątpliwości. Jak rozpoznać plamienie zamiast właściwej miesiączki? Jakie są najczęściej spotykane przyczyny takiego plamienia? Jakie badania trzeba wykonać?

Czym jest plamienie?

Plamienie to niewielkie, skąpe krwawienie z narządów rodnych, które może mieć różną barwę – od jasnoczerwonej do brązowej. Skąpe krwawienie zamiast typowej miesiączki często skłania pacjentki do wizyty u ginekologa. Bez odpowiedniej diagnostyki trudno jednoznacznie stwierdzić, czy plamienie w terminie miesiączki jest skąpym okresem, czy wskazuje na patologię.
Prawidłowy cykl miesiączkowy trwa od 21 do 35 dni. Regularne miesiączki, które trwają od 3 do 7 dni i wiążą się z utratą od 20 do 100 ml krwi, są klinicznym wskaźnikiem prawidłowego cyklu z owulacją. Plamienie może wystąpić w różnych momentach cyklu, również w terminie spodziewanej miesiączki.

Istnieją różne rodzaje plamienia, które można rozróżnić na podstawie zabarwienia wydzieliny:

1. Brązowe plamienie zamiast miesiączki

Brązowe plamienie wskazuje na obecność starej krwi, która zalegała w macicy i jest teraz usuwana. Zwykle pojawia się przed lub tuż po właściwej miesiączce i zazwyczaj nie stanowi powodu do niepokoju. Może również występować w wyniku implantacji zarodka we wczesnej ciąży lub być efektem stosowania antykoncepcji hormonalnej.

2. Jasnoróżowe plamienie zamiast miesiączki

Jasnoróżowe plamienie może oznaczać nadchodzącą miesiączkę lub owulację. Może też wynikać z podrażnienia szyjki macicy, np. po stosunku seksualnym. Zazwyczaj nie jest to powód do zmartwień, chyba że występuje regularnie i towarzyszą mu inne objawy.

3. Czerwone plamienie zamiast miesiączki

Czerwone plamienie zazwyczaj oznacza świeżą krew i może wskazywać na początek miesiączki. Jednak, jeśli pojawia się niespodziewanie, może być sygnałem wymagającym natychmiastowej konsultacji z lekarzem, zwłaszcza jeśli jest obfite lub towarzyszy mu ból. Czerwone plamienie zamiast miesiączki może mieć wiele przyczyn.

Samodzielne szukanie przyczyny plamienia, niezależnie od jego barwy, może prowadzić do błędnej diagnozy. Bagatelizowanie sygnałów wysyłanych przez organizm nie jest dobrym pomysłem!


Jak odróżnić plamienie od normalnego okresu?


Główną cechą jaka odróżnia plamienie od okresu jest jego natężenie. Skąpe krwawienie pojawiające się w terminie spodziewanej miesiączki najczęściej jest okresem, jednak warto to potwierdzić i ustalić przyczynę u ginekologa. Lekarz dokładnie przeanalizuje długość trwania cyklu oraz określi, w której jego fazie kobieta się aktualnie znajduje.

Dodatkowo, istotne jest zebranie informacji dotyczących:

- Regularności poprzednich miesiączek.
- Występowania podobnego rodzaju plamienia w przeszłości, zarówno zamiast miesiączki, jak i po okresie czy stosunku.
- Objawów towarzyszących, takich jak bóle menstruacyjne w czasie plamienia lub tuż przed, oraz bolesna owulacja w połowie cyklu.
- Konieczności zażywania leków na bóle menstruacyjne.
- Chorób współistniejących, szczególnie endokrynologicznych, jak niedoczynność lub nadczynność tarczycy, hiperprolaktynemia, zespół policystycznych jajników.
- Nadmiernej utraty masy ciała.
- Narażenia na chroniczny stres.
- Możliwości zajścia w ciążę.

W przypadku plamienia, które wystąpiło zamiast okresu, każda kobieta będące aktywna seksualnie powinna najpierw wykonać test ciążowy. Skąpe krwawienie może być oznaką implantacji zarodka w błonie śluzowej macicy. Test ciążowy najlepiej przeprowadzić w dniu spodziewanej miesiączki lub kilka dni później. Wynik testu można dodatkowo potwierdzić, mierząc stężenie beta hCG we krwi w laboratorium. Dopiero po wykluczeniu ciąży można rozpocząć diagnostykę innych możliwych przyczyn plamienia.

Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie badania ginekologicznego, które obejmuje ocenę szyjki macicy w wzierniku w celu wykrycia oznak stanu zapalnego lub zmian nowotworowych mogących powodować plamienie. Badanie to zawiera również badanie dwuręczne, które pozwala większości pacjentek na określenie położenia i wielkości macicy oraz jajników.

W przypadku nieprawidłowego krwawienia z macicy, w tym zbyt skąpej miesiączki, zaleca się wykonanie USG transwaginalnego. To badanie umożliwia lekarzowi precyzyjne określenie fazy cyklu miesiączkowego oraz ocenę struktury macicy i jajników. Często konieczne jest również wykonanie dodatkowych badań hormonalnych. Po postawieniu ostatecznej diagnozy, lekarz może zalecić odpowiednie leczenie problemów z miesiączką.


Przyczyny występowania plamienia

Pojawienie się niewielkiego plamienia w terminie spodziewanego okresu zamiast pełnej menstruacji może mieć wiele przyczyn.

1. Przyczyną jest często hipoestrogenizm, czyli zbyt niskie stężenie estrogenów w pierwszej fazie cyklu miesiączkowego – fazie folikularnej. W tej fazie, pod wpływem estrogenów wydzielanych przez jajniki, błona śluzowa macicy rośnie i pogrubia się, aby później ulec złuszczeniu, co prowadzi do comiesięcznego krwawienia.

Zbyt niski poziom estrogenów może być wynikiem zaburzeń w osi podwzgórzowo-przysadkowo-jajnikowej, które mogą być spowodowane:

- Przewlekłym stresem oraz nadmierną utratą masy ciała, które zakłócają prawidłowe, pulsacyjne wydzielanie gonadoliberyny (GnRH) przez podwzgórze,
- Hiperprolaktynemią – podwyższonym poziomem prolaktyny, który hamuje funkcjonowanie osi podwzgórzowo-przysadkowo-jajnikowej,
- Zaburzeniami funkcji tarczycy, najczęściej niedoczynności, choć rzadziej nadczynności,
- Przedwczesnym wygasaniem czynności jajników,
- Nadchodzącą menopauzą.

2. Plamienia w terminie spodziewanej miesiączki mogą wystąpić w zespole policystycznych jajników, choć nie są to objawy charakterystyczne dla tego schorzenia.

3. Oprócz zaburzeń endokrynologicznych, należy również uwzględnić patologie strukturalne narządów rodnych, takie jak polipy szyjki macicy, polipy endometrium, nowotwory złośliwe czy mięśniaki macicy. Schorzenia te najczęściej objawiają się plamieniami międzymiesiączkowymi oraz obfitymi miesiączkami, ale mogą również prowadzić do wydłużenia cyklu miesiączkowego i sprawić, że plamienie zostanie błędnie uznane za bardzo skąpą miesiączkę.


Plamienie a menopauza

Plemienia mogą być symptomem perimenopauzy, czyli okresu przejściowego przed menopauzą, który może trwać nawet kilka lat. W tym czasie organizm kobiety przechodzi wiele zmian hormonalnych, które mogą wpływać na regularność cyklu menstruacyjnego. W perimenopauzie kobiety mogą doświadczać różnych rodzajów krwawień, od skąpych plamień po obfite miesiączki. Natomiast krwawienie już po menopauzie, nawet jeśli jest skąpe i przypomina plamienie, wymaga natychmiastowej wizyty u ginekologa. Każde krwawienie z macicy po okresie przekwitania jest patologiczne i wymaga szybkiej diagnostyki oraz odpowiedniego leczenia.