Nadciśnienie tętnicze u młodych dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

Nadciśnienie tętnicze coraz częściej diagnozuje się nie tylko u osób starszych, ale także u młodych dorosłych w wieku 18–35 lat. Choć przez długi czas choroba ta kojarzona była głównie z wiekiem dojrzałym, współczesny styl życia, stres i czynniki środowiskowe sprawiają, że rośnie liczba młodych pacjentów z podwyższonym ciśnieniem. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie postępowanie są kluczowe, by zapobiec powikłaniom w przyszłości.

1. Czym jest nadciśnienie tętnicze?

Nadciśnienie tętnicze to stan, w którym wartości ciśnienia krwi są trwale podwyższone. Zgodnie z wytycznymi:

prawidłowe ciśnienie: <120/80 mmHg

nadciśnienie: ≥140/90 mmHg (w wielokrotnych pomiarach)

U młodych dorosłych często występuje tzw. nadciśnienie pierwotne, ale w tej grupie wiekowej równie istotne jest wykluczenie nadciśnienia wtórnego, wynikającego z innej choroby.

2. Przyczyny nadciśnienia u młodych dorosłych
A. Nadciśnienie pierwotne (samoistne)

Najczęstsze, wynikające z wielu nakładających się czynników:

przewlekły stres i szybkie tempo życia

brak aktywności fizycznej

dieta bogata w sól, żywność przetworzoną i tłuszcze nasycone

nadużywanie alkoholu

palenie papierosów i e-papierosów

otyłość lub nadwaga

niewyspanie, zaburzenia rytmu dobowego

predyspozycje genetyczne

B. Nadciśnienie wtórne

U młodych dorosłych stosunkowo częste, dlatego zawsze wymaga diagnostyki. Może wynikać m.in. z:

chorób nerek (np. kłębuszkowe zapalenie nerek, zwężenie tętnicy nerkowej)

zaburzeń hormonalnych (nadczynność tarczycy, choroba Cushinga, hiperaldosteronizm)

obturacyjnego bezdechu sennego

wad serca

stosowania niektórych leków (sterydy, NLPZ, środki na przeziębienie z pseudoefedryną)

używek: amfetaminy, kokaina, nadmierna ilość kofeiny

3. Objawy nadciśnienia u młodych dorosłych

Nadciśnienie często nie daje widocznych objawów, przez co bywa wykrywane przypadkowo. Jednak niektórzy mogą odczuwać:

bóle głowy (szczególnie rano)

kołatanie serca

zawroty głowy

łatwą męczliwość

szumy uszne

krwawienia z nosa

niepokój, trudności w koncentracji

U młodych objawy te bywają mylone ze stresem lub przepracowaniem, co opóźnia diagnozę.

4. Diagnostyka

Aby rozpoznać nadciśnienie, zwykle wykonuje się:

-serię pomiarów ciśnienia w odstępach kilku dni

-24-godzinny pomiar (Holter ciśnieniowy)

-badania krwi i moczu

-EKG

-USG nerek lub echo serca — w zależności od podejrzeń

Celem diagnostyki jest potwierdzenie nadciśnienia oraz ustalenie jego przyczyny.

5. Leczenie nadciśnienia u młodych dorosłych
A. Zmiana stylu życia – podstawa terapii

U większości młodych osób daje bardzo dobre efekty:

redukcja masy ciała

regularna aktywność fizyczna (minimum 150 min tygodniowo)

ograniczenie soli (do 5 g dziennie)

dieta DASH, bogata w warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste

rzucenie palenia

ograniczenie alkoholu

redukcja stresu (techniki relaksacyjne, sen 7–9 godzin)

B. Leczenie farmakologiczne

Stosowane, gdy zmiana stylu życia nie wystarcza lub ciśnienie jest znacznie podwyższone. Najczęściej stosuje się:

inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI)

sartany

beta-blokery

blokery kanałów wapniowych

diuretyki

W doborze leków uwzględnia się przyczynę nadciśnienia, choroby współistniejące i indywidualny profil pacjenta.

6. Powikłania nieleczonego nadciśnienia

Nadciśnienie u młodych osób bywa szczególnie groźne, bo utrzymuje się latami. Może prowadzić do:

choroby niedokrwiennej serca

udaru mózgu

niewydolności serca i nerek

uszkodzenia naczyń

retinopatii (uszkodzenia wzroku)

Wczesne leczenie znacząco zmniejsza ryzyko tych komplikacji.

Nadciśnienie tętnicze u młodych dorosłych jest coraz częstsze i często pozostaje niezauważone. Kluczowe jest:

regularne mierzenie ciśnienia,

zdrowy styl życia,

szybkie zgłoszenie się do lekarza w przypadku niepokojących objawów,

dokładna diagnostyka w kierunku przyczyn wtórnych.

Dzięki odpowiedniemu leczeniu i zmianom nawyków można skutecznie kontrolować chorobę i uniknąć groźnych powikłań.