Idiopatyczne nadciśnienie śródczaszkowe

Idiopatyczne nadciśnienie śródczaszkowe (INS), znane również jako pseudotumor cerebri, to rzadka choroba neurologiczna polegająca na podwyższonym ciśnieniu wewnątrzczaszkowym bez obecności guza mózgu czy wodogłowia. Choć nie zawsze jest łatwa do rozpoznania, jej objawy mogą znacząco obniżać jakość życia, a nieleczona – prowadzić do poważnych powikłań.

Czym jest idiopatyczne nadciśnienie śródczaszkowe?

INS to stan, w którym dochodzi do wzrostu ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego, mimo że badania obrazowe mózgu nie wykazują zmian strukturalnych. Przyczyna choroby pozostaje nieznana, choć przypuszcza się, że może być związana z zaburzeniami wchłaniania płynu mózgowo-rdzeniowego.

Idiopatyczne nadciśnienie śródczaszkowe:

• najczęściej występuje u kobiet w wieku 20–45 lat
• częściej dotyczy osób z nadwagą lub otyłością
• może być związane z zaburzeniami hormonalnymi
• bywa powiązane z niektórymi lekami (np. witamina A, tetracykliny)

Objawy INS mogą rozwijać się stopniowo lub pojawić się nagle. Najczęstsze z nich to:

• silne, przewlekłe bóle głowy, nasilające się rano lub przy kaszlu
• zaburzenia widzenia (zamazane widzenie, podwójne widzenie)
• przemijające zaniewidzenia
• szumy uszne zsynchronizowane z tętnem
• nudności i wymioty
• ból za gałkami ocznymi

Najpoważniejszym powikłaniem jest uszkodzenie nerwu wzrokowego i trwała utrata wzroku.

Rozpoznanie INS wymaga wykluczenia innych przyczyn wzrostu ciśnienia śródczaszkowego i obejmuje:

• badanie neurologiczne i okulistyczne (obrzęk tarczy nerwu wzrokowego)
• rezonans magnetyczny mózgu
• nakłucie lędźwiowe z pomiarem ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego
• badania laboratoryjne w celu wykluczenia innych schorzeń

Celem leczenia INS jest obniżenie ciśnienia śródczaszkowego i ochrona wzroku. Stosuje się:

• leczenie farmakologiczne (np. acetazolamid)
• redukcję masy ciała – często kluczowy element terapii
• modyfikację leków mogących nasilać objawy
• w ciężkich przypadkach leczenie zabiegowe lub neurochirurgiczne (np. drenaż)

Życie z idiopatycznym nadciśnieniem śródczaszkowym

INS to choroba przewlekła, która wymaga regularnych kontroli neurologicznych i okulistycznych. Wsparcie psychologiczne, edukacja pacjenta oraz współpraca z zespołem medycznym pomagają lepiej radzić sobie z chorobą i jej nawrotami.

Idiopatyczne nadciśnienie śródczaszkowe to poważne, choć często niedoceniane schorzenie. Wczesne rozpoznanie i szybkie leczenie mogą zapobiec trwałym uszkodzeniom wzroku i znacząco poprawić komfort życia pacjentów. Jeśli doświadczasz przewlekłych bólów głowy lub zaburzeń widzenia – nie ignoruj tych objawów i skonsultuj się z lekarzem.