Fabofobia

Fagofobia – lęk przed połykaniem i jedzeniem
Czym jest fagofobia?

Fagofobia to specyficzna fobia polegająca na irracjonalnym lęku przed połykaniem pokarmów, płynów, a czasem nawet własnej śliny. Osoba dotknięta tym zaburzeniem obawia się, że podczas jedzenia może się zakrztusić, udusić lub utracić kontrolę nad procesem połykania. W przeciwieństwie do rzeczywistych trudności fizjologicznych (np. dysfagii), fagofobia nie wynika z problemów organicznych, lecz ma podłoże psychiczne.

Objawy fagofobii

 * Fizyczne: przyspieszone bicie serca, suchość w ustach, duszności, napięcie mięśni, uczucie „guli w gardle”.

 * Emocjonalne: intensywny lęk, poczucie paniki przy próbie jedzenia, unikanie posiłków w obecności innych.

 * Behawioralne: wybieranie tylko bardzo miękkich lub płynnych pokarmów, nadmierne rozdrabnianie jedzenia, unikanie sytuacji związanych z jedzeniem (restauracji, spotkań rodzinnych).

Przyczyny

* Fagofobia może mieć różne źródła:

- traumatyczne doświadczenie zakrztuszenia się w przeszłości,

- obserwacja duszenia się u kogoś innego,

- zaburzenia lękowe i hipochondryczne,

- stres i napięcie emocjonalne,

- współwystępowanie innych fobii (np. fobii społecznej, lęku panicznego).

Skutki fagofobii

* Długotrwałe unikanie jedzenia może prowadzić do:

- niedożywienia i spadku masy ciała,

- osłabienia organizmu i problemów zdrowotnych,

- izolacji społecznej (unika się spotkań przy posiłkach),

- pogorszenia jakości życia i nasilania się lęku.

Leczenie

* Fagofobia, podobnie jak inne fobie specyficzne, może być skutecznie leczona. Najczęściej stosuje się:

- Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): uczy identyfikacji i modyfikacji irracjonalnych myśli, stopniowego oswajania się z jedzeniem.

- Techniki ekspozycyjne: stopniowe narażanie na sytuacje lękowe w kontrolowanych warunkach.

- Relaksacja i trening oddechowy: zmniejszają napięcie ciała i objawy paniki.

- Wsparcie dietetyczne i medyczne: aby zapobiec skutkom niedożywienia.

- Farmakoterapia: w cięższych przypadkach (np. leki przeciwlękowe lub przeciwdepresyjne).

Fagofobia to poważne, choć stosunkowo rzadkie zaburzenie lękowe. Objawia się irracjonalnym strachem przed połykaniem i może znacząco obniżać jakość życia. Wczesne rozpoznanie i terapia psychologiczna są kluczowe, aby zapobiec konsekwencjom zdrowotnym i społecznym. Leczenie zazwyczaj daje dobre rezultaty, a osoby cierpiące na fagofobię mogą stopniowo odzyskać komfort jedzenia i pewność siebie.