Gruźlica przełyku – rzadkie oblicze choroby

Gruźlica przełyku (tuberculosis oesophagi) jest niezwykle rzadką postacią gruźlicy pozapłucnej, stanowiącą mniej niż 0,5% wszystkich przypadków choroby. Zwykle rozwija się jako powikłanie szerzenia się zakażenia z sąsiednich struktur, przede wszystkim z płuc, węzłów chłonnych śródpiersia lub kręgosłupa piersiowego.

Patogeneza:

Najczęściej zakażenie przenosi się drogą bezpośrednią – przez naciek z węzłów chłonnych uciskających przełyk. Rzadziej dochodzi do zakażenia drogą krwiopochodną lub poprzez połknięcie plwociny zawierającej prątki gruźlicy. Błona śluzowa przełyku jest stosunkowo odporna na infekcję, dlatego gruźlica w tym miejscu występuje wyjątkowo rzadko.
Obraz kliniczny:
Objawy gruźlicy przełyku są niespecyficzne i mogą przypominać inne choroby, m.in. nowotwory. Najczęściej występują:
-dysfagia (trudności w połykaniu),
-ból zamostkowy lub uczucie pieczenia,
-odynofagia (ból przy połykaniu),
-utrata masy ciała,
-przewlekły kaszel i objawy gruźlicy płuc, jeśli występują równocześnie.

Diagnostyka:
Podstawą rozpoznania jest endoskopia z pobraniem wycinków do badania histopatologicznego i mikrobiologicznego (posiew na prątki, testy molekularne). W obrazie histologicznym stwierdza się ziarniniaki z martwicą serowatą. Badania obrazowe (RTG klatki piersiowej, tomografia komputerowa) pomagają ocenić rozległość zmian i ewentualne ogniska pierwotne.

Leczenie:
Terapia gruźlicy przełyku opiera się na standardowym leczeniu przeciwprątkowym (izoniazyd, ryfampicyna, etambutol, pirazynamid). Czas trwania leczenia jest taki sam, jak w innych postaciach gruźlicy pozapłucnej – zazwyczaj 6–9 miesięcy. W przypadkach powikłanych zwężeniem przełyku może być konieczne leczenie endoskopowe lub chirurgiczne.