Zespół Briqueta

Zespół Briqueta, znany dziś jako zaburzenie somatyzacyjne, to zaburzenie psychiczne charakteryzujące się licznymi, przewlekłymi dolegliwościami fizycznymi, których nie można w pełni wyjaśnić przyczynami medycznymi. Objawy dotyczą zwykle kilku układów naraz i utrzymują się przez wiele lat, powodując istotne pogorszenie funkcjonowania.

Przyczyny:

• nie do końca poznane,

• czynniki genetyczne zwiększające podatność na zaburzenia lękowe i somatyzacyjne,

• trudności emocjonalne i obniżona odporność na stres,

• traumatyczne doświadczenia w dzieciństwie,

• nadmierne skupienie uwagi na funkcjonowaniu organizmu,

• częstsze występowanie w rodzinach osób z zaburzeniami lękowymi lub depresyjnymi.

Objawy:

• liczne dolegliwości fizyczne dotyczące różnych układów ciała,

• bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki lub zaparcia,

• bóle głowy, zawroty, omdlenia,

• ból w klatce piersiowej, kołatanie serca, duszność,

• bóle mięśniowe i stawowe, uczucie osłabienia,

• problemy ginekologiczne, zaburzenia miesiączkowania, przewlekłe bóle miednicy,

• objawy neurologiczne, takie jak drętwienie czy parestezje,

• uporczywe zamartwianie się chorobami mimo braku ich potwierdzenia medycznego,

• znaczne utrudnienie codziennego funkcjonowania i częste wizyty u lekarzy.

Diagnozowanie:

• szczegółowy wywiad medyczny i psychologiczny,

• wykluczenie chorób somatycznych mogących wyjaśnić objawy,

• ocena wzorca występowania dolegliwości i ich wpływu na życie pacjenta,

• diagnostyka zgodna z kryteriami DSM lub ICD,

• współpraca lekarzy różnych specjalności celem ograniczenia nadmiernych badań.

Leczenie:

• psychoterapia, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna,

• leczenie zaburzeń współistniejących, takich jak lęk i depresja,

• farmakoterapia przeciwlękowa lub przeciwdepresyjna, jeśli konieczna,

• edukacja pacjenta w zakresie mechanizmów zaburzenia,

• stały lekarz prowadzący, aby uniknąć nadmiernej liczby konsultacji i badań,

• techniki redukcji stresu, trening relaksacyjny, poprawa higieny snu.

Rokowania:

• przewlekły, falujący przebieg z okresami nasilenia i poprawy,

• poprawę rokowania daje psychoterapia i stabilna opieka medyczna,

• u części pacjentów objawy mogą znacznie osłabnąć,

• nieleczone zaburzenie może prowadzić do znacznego obniżenia jakości życia.

Dodatkowe informacje:

• zaburzenie częściej dotyczy kobiet, zwykle rozpoczyna się w późnej adolescencji lub wczesnej dorosłości,

• nie wynika z celowego działania pacjenta – objawy są realne i odczuwane, choć nie mają podstaw organicznych,

• właściwe leczenie pomaga ograniczyć niepotrzebne hospitalizacje i badania diagnostyczne,

• kluczowe jest budowanie zaufania między pacjentem a lekarzem, co ułatwia długoterminową opiekę.