Róża - bakteryjna choroba skóry

Róża (łac. erysipelas) to ostra, zakaźna choroba skóry i tkanki podskórnej, wywoływana przez bakterie – najczęściej paciorkowce β-hemolizujące grupy A (Streptococcus pyogenes). Charakteryzuje się nagłym początkiem, wyraźnym stanem zapalnym skóry oraz objawami ogólnymi.

Przyczyny i mechanizm zakażenia

Do rozwoju róży dochodzi, gdy bakterie wnikną do skóry przez przerwanie jej ciągłości, nawet bardzo niewielkie. Źródłem mogą być:

drobne skaleczenia i otarcia,

pęknięcia skóry (np. przy grzybicy stóp),

owrzodzenia, odleżyny,

ukąszenia owadów,

rany pooperacyjne.

Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania to m.in. cukrzyca, obniżona odporność, przewlekłe choroby skóry, zaburzenia krążenia żylnego i limfatycznego oraz otyłość.

Objawy róży

Choroba zwykle zaczyna się nagłe i ma burzliwy przebieg. Do najczęstszych objawów należą:

wysoka gorączka i dreszcze,

złe samopoczucie, bóle głowy i mięśni,

bolesne powiększenie okolicznych węzłów chłonnych,

intensywnie czerwony, napięty i bolesny obszar skóry, wyraźnie odgraniczony od zdrowej tkanki,

uczucie pieczenia i ocieplenie zmienionego miejsca.

Najczęściej róża lokalizuje się na kończynach dolnych oraz na twarzy, rzadziej na innych częściach ciała.

Rozpoznanie

Rozpoznanie róży opiera się głównie na obrazie klinicznym i wywiadzie lekarskim. Badania laboratoryjne mogą wykazać podwyższone wskaźniki stanu zapalnego (np. CRP, leukocytozę), ale nie zawsze są konieczne do postawienia diagnozy.

Leczenie

Podstawą leczenia jest antybiotykoterapia, najczęściej z użyciem penicylin lub innych antybiotyków skutecznych przeciw paciorkowcom. W zależności od nasilenia objawów leczenie może być prowadzone:

ambulatoryjnie (w domu),

szpitalnie – w cięższych przypadkach.

Dodatkowo stosuje się:

leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe,

odpoczynek i uniesienie chorej kończyny,

odpowiednią pielęgnację skóry.

Możliwe powikłania

Nieleczona lub nawracająca róża może prowadzić do:

ropni i martwicy skóry,

zapalenia naczyń limfatycznych,

przewlekłych obrzęków (obrzęk limfatyczny),

nawrotów choroby w tym samym miejscu.

Profilaktyka

Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania, warto:

dbać o higienę i nawilżenie skóry,

szybko dezynfekować nawet drobne rany,

leczyć grzybicę i inne choroby skóry,

kontrolować choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca,

unikać urazów skóry.

Róża to poważna bakteryjna choroba skóry, która wymaga szybkiej interwencji lekarskiej. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie pozwalają na całkowite wyleczenie i zmniejszają ryzyko groźnych powikłań. Jeśli pojawią się nagłe objawy zapalne skóry z gorączką, nie należy ich lekceważyć.