Neuropatia, czyli uszkodzenie nerwów obwodowych

Neuropatia obwodowa to uszkodzenie nerwów obwodowych. Są to nerwy oddalone od centrum ciała, takie jak nerwy w dłoniach i stopach.


Neuropatia obwodowa, będąca wynikiem uszkodzenia nerwów znajdujących się poza mózgiem i rdzeniem kręgowym (nerwów obwodowych), często powoduje osłabienie, drętwienie i ból, zwykle w dłoniach i stopach. Może również wpływać na inne obszary i funkcje organizmu, w tym trawienie, oddawanie moczu i krążenie.

Obwodowy układ nerwowy przesyła informacje z mózgu i rdzenia kręgowego (ośrodkowego układu nerwowego) do reszty ciała. Nerwy obwodowe wysyłają również informacje sensoryczne do centralnego układu nerwowego.

Neuropatia obwodowa może wynikać z urazów, infekcji, problemów metabolicznych, przyczyn dziedzicznych i narażenia na toksyny. Jedną z najczęstszych przyczyn jest cukrzyca.

Osoby z neuropatią obwodową zazwyczaj opisują ból jako kłucie, pieczenie lub mrowienie. W wielu przypadkach objawy ustępują, zwłaszcza jeśli są spowodowane chorobą, którą można leczyć. Leki mogą zmniejszyć ból związany z neuropatią obwodową.

Objawy


Każdy nerw w układzie obwodowym ma określoną funkcję, więc objawy zależą od rodzaju dotkniętych nerwów. Nerwy dzielą się na:
  1. nerwy czuciowe, które odbierają ze skóry wrażenia, takie jak temperatura, ból, wibracje lub dotyk
  2. Nerwy ruchowe, które kontrolują ruch mięśni
  3. Nerwy autonomiczne, które kontrolują funkcje takie jak ciśnienie krwi, pocenie się, tętno, trawienie i funkcjonowanie pęcherza moczowego.


Oznaki i objawy neuropatii obwodowej mogą obejmować:
  • Stopniowe pojawienie się drętwienia, kłucia lub mrowienia w stopach lub dłoniach, które może rozprzestrzeniać się w górę do nóg i ramion.
  • Ostry, kłujący, pulsujący lub piekący ból
  • Ekstremalna wrażliwość na dotyk
  • Ból podczas czynności, które nie powinny powodować bólu, takich jak ból stóp podczas obciążania ich lub gdy znajdują się pod kocem
  • Brak koordynacji i upadki
  • Osłabienie mięśni
  • Uczucie noszenia rękawiczek lub skarpetek, gdy tak nie jest
  • Paraliż w przypadku uszkodzenia nerwów ruchowych


W przypadku uszkodzenia nerwów autonomicznych objawy przedmiotowe i podmiotowe mogą obejmować:
  • Nietolerancja ciepła
  • Nadmierne pocenie się lub brak możliwości pocenia się
  • Problemy z jelitami, pęcherzem lub trawieniem
  • Spadki ciśnienia krwi, powodujące zawroty głowy lub światłowstręt.
  • Neuropatia obwodowa może dotyczyć jednego nerwu (mononeuropatia), dwóch lub więcej nerwów w różnych obszarach (mononeuropatia mnoga) lub wielu nerwów (polineuropatia). Przykładem mononeuropatii. jest zespół cieśni nadgarstka. Większość osób z neuropatią obwodową ma polineuropatię.

Przyczyny


Neuropatia obwodowa to uszkodzenie nerwów spowodowane wieloma różnymi schorzeniami. Warunki zdrowotne, które mogą powodować neuropatię obwodową obejmują:
  • Choroby autoimmunologiczne. Obejmują one zespół Sjogrena, toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Guillain-Barre, przewlekłą zapalną polineuropatię demielinizacyjną i zapalenie naczyń.
  • Cukrzyca. Jest to najczęstsza przyczyna. U ponad połowy osób z cukrzycą rozwinie się jakiś rodzaj neuropatii.
  • Infekcje. Należą do nich niektóre infekcje wirusowe lub bakteryjne, w tym borelioza, półpasiec, wirus Epsteina-Barr, wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, trąd, błonica i HIV.
  • Zaburzenia dziedziczne. Zaburzenia takie jak choroba Charcota-Marie-Tootha są dziedzicznymi typami neuropatii.
  • Guzy. Narośla nowotworowe (złośliwe) i nienowotworowe (łagodne) mogą rozwijać się na nerwach lub uciskać na nerwy. Polineuropatia może również powstać w wyniku niektórych nowotworów związanych z odpowiedzią immunologiczną organizmu. Są one formą choroby zwyrodnieniowej zwanej zespołem paranowotworowym.
  • Zaburzenia szpiku kostnego. Obejmują one nieprawidłowe białko we krwi (gammapatie monoklonalne), formę raka kości (szpiczaka), chłoniaka i rzadką chorobę amyloidozę.
  • Inne choroby. Obejmują one choroby nerek, wątroby, zaburzenia tkanki łącznej i niedoczynność tarczycy (niedoczynność tarczycy).


Inne przyczyny neuropatii obejmują:
  • Alkoholizm. Złe wybory żywieniowe dokonywane przez osoby cierpiące na alkoholizm mogą prowadzić do niedoborów witamin.
  • Narażenie na trucizny. Substancje toksyczne obejmują chemikalia przemysłowe i metale ciężkie, takie jak ołów i rtęć.
  • Leki. Niektóre leki, głównie te stosowane w leczeniu raka (chemioterapia), mogą powodować neuropatię obwodową.
  • Uraz lub ucisk na nerw. Urazy, takie jak wypadki samochodowe, upadki lub urazy sportowe, mogą przerwać lub uszkodzić nerwy obwodowe. Ucisk nerwu może być spowodowany noszeniem gipsu lub kul lub wielokrotnym powtarzaniem ruchu, takiego jak pisanie na klawiaturze.
  • Niedobory witamin. Witaminy z grupy B - w tym B-1, B-6 i B-12 - witamina E i niacyna mają kluczowe znaczenie dla zdrowia nerwów.
  • W wielu przypadkach nie można zidentyfikować przyczyny (idiopatyczne).

Czynniki ryzyka


Czynniki ryzyka neuropatii obwodowej obejmują:
  • Cukrzyca, zwłaszcza jeśli poziom cukru jest słabo kontrolowany
  • Nadużywanie alkoholu
  • niedobory witamin, zwłaszcza witamin z grupy B
  • infekcje, takie jak borelioza, półpasiec, wirus Epsteina-Barr, wirusowe zapalenie wątroby typu B i C oraz HIV
  • Choroby autoimmunologiczne, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów i toczeń, w których układ odpornościowy atakuje własne tkanki.
  • Zaburzenia nerek, wątroby lub tarczycy
  • Narażenie na toksyny
  • Powtarzające się ruchy, takie jak te wykonywane w niektórych zawodach
  • Rodzinna historia neuropatii


Powikłania

Powikłania neuropatii obwodowej mogą obejmować:
  • Oparzenia i urazy skóry. Możesz nie odczuwać zmian temperatury lub bólu w zdrętwiałych częściach ciała.
  • Zakażenie. Stopy i inne obszary pozbawione czucia mogą zostać zranione bez Twojej wiedzy. Należy regularnie sprawdzać te obszary i leczyć drobne urazy, zanim dojdzie do zakażenia, zwłaszcza jeśli cierpisz na cukrzycę.
  • Upadki. Osłabienie i utrata czucia mogą wiązać się z brakiem równowagi i upadkami.

Zapobieganie

Leczenie chorób podstawowych
Najlepszym sposobem zapobiegania neuropatii obwodowej jest leczenie schorzeń, które zwiększają ryzyko jej wystąpienia, takich jak cukrzyca, alkoholizm lub reumatoidalne zapalenie stawów.

Zdrowy styl życia
Te nawyki wspierają zdrowie nerwów:
Stosuj dietę bogatą w owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste i chude białko, aby zachować zdrowe nerwy. Chroń się przed niedoborem witaminy B-12, jedząc mięso, ryby, jaja, niskotłuszczowy nabiał i wzbogacone zboża. Jeśli jesteś wegetarianinem lub weganinem, wzbogacone zboża są dobrym źródłem witaminy B-12, ale porozmawiaj z lekarzem o suplementach B-12.
Regularnie ćwicz. Za zgodą lekarza staraj się ćwiczyć co najmniej 30 minut do godziny co najmniej trzy razy w tygodniu.
Unikaj czynników, które mogą powodować uszkodzenie nerwów, w tym powtarzających się ruchów, ciasnych pozycji, które wywierają nacisk na nerwy, narażenia na toksyczne chemikalia, palenia tytoniu i nadmiernego spożywania alkoholu.