GDV - skręt żołądka u zwierzęcia - operacja ratująca życie

Skręt żołądka, znany również jako GDV (Gastric Dilatation and Volvulus), to jeden z najgroźniejszych stanów nagłych w medycynie weterynaryjnej. Występuje najczęściej u psów ras dużych i olbrzymich, takich jak dog niemiecki, owczarek niemiecki, doberman czy seter irlandzki, choć może pojawić się również u psów średnich, a rzadziej u kotów.
Bez natychmiastowej interwencji chirurgicznej skręt żołądka prowadzi do śmierci zwierzęcia w ciągu kilku godzin.

Na czym polega GDV?

Skręt żołądka to złożony proces, w którym dochodzi do rozszerzenia żołądka (wypełnionego gazem, płynem lub pokarmem), a następnie do jego obrotu wokół własnej osi. W wyniku skrętu:

ustaje odpływ gazów i treści pokarmowej,

dochodzi do ucisku na duże naczynia krwionośne,

rozwija się wstrząs i niedotlenienie narządów,

ściana żołądka może ulec martwicy.

To właśnie te procesy sprawiają, że GDV jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia i wymaga natychmiastowego leczenia operacyjnego.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Dokładny mechanizm powstawania GDV nie jest do końca poznany, jednak istnieje wiele czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia choroby:

rasa – psy duże i głębokoklatkowe (np. dog niemiecki, owczarek niemiecki, labrador, bokser),

zbyt szybkie jedzenie i połykanie powietrza podczas posiłku,

podawanie jednego dużego posiłku dziennie,

intensywna aktywność fizyczna po jedzeniu,

stres, lęk lub nagłe emocje,

wiek powyżej 7 lat.

Warto pamiętać, że nawet najlepiej odżywiany i zadbany pies może zachorować – GDV często pojawia się niespodziewanie.

Objawy skrętu żołądka

Skręt żołądka rozwija się gwałtownie. Właściciel może zauważyć:

niepokój, próby wymiotów bez efektu (tzw. „puste odbijanie”),

wzdęcie brzucha, szczególnie po lewej stronie,

ślinotok, oblizywanie się,

przyspieszony oddech, bladość błon śluzowych,

osłabienie, zapaść, a w późniejszym etapie – utratę przytomności.

Jeśli zauważysz choć część z tych objawów – niezwłocznie udaj się do lekarza weterynarii. W przypadku GDV każda minuta ma znaczenie.

Diagnostyka

Po przybyciu do kliniki lekarz weterynarii wykonuje:

badanie kliniczne – ocena tętna, oddechu, koloru błon śluzowych,

badanie RTG jamy brzusznej – potwierdzające obecność gazu i charakterystyczny obraz „podwójnego pęcherza”,

badania krwi – ocena funkcji narządów, poziomu elektrolitów, nawodnienia.

Po potwierdzeniu rozpoznania natychmiast rozpoczyna się intensywne leczenie przeciwwstrząsowe i przygotowanie do operacji.

Leczenie chirurgiczne – operacja ratująca życie

Operacja GDV ma dwa główne cele:

Odkręcenie żołądka i przywrócenie jego prawidłowej pozycji,

Przyszycie żołądka do ściany brzucha (gastropeksja), aby zapobiec nawrotom.

Podczas zabiegu chirurg ocenia także, czy doszło do martwicy żołądka lub śledziony. W ciężkich przypadkach konieczne może być ich częściowe usunięcie.

Po operacji pacjent pozostaje pod ścisłą opieką – monitoruje się jego tętno, ciśnienie, nawodnienie, a także funkcje serca i nerek. Hospitalizacja trwa zwykle od 2 do 5 dni.

Rokowanie i powikłania

Rokowanie zależy od szybkości udzielenia pomocy.
Jeśli zabieg zostanie wykonany w ciągu kilku godzin od wystąpienia objawów, szanse na przeżycie wynoszą nawet 80–90%.
Niestety, przy późnym rozpoznaniu i rozległej martwicy żołądka rokowanie jest ostrożne.

Do możliwych powikłań należą:

arytmie serca,

zakażenia,

zaburzenia krzepnięcia,

nawrót skrętu (jeśli nie wykonano gastropeksji).

Profilaktyka

Choć GDV nie zawsze da się przewidzieć, istnieją skuteczne sposoby zmniejszenia ryzyka:

karmienie 2–3 razy dziennie, zamiast jednego dużego posiłku,

unikanie intensywnego ruchu bezpośrednio po jedzeniu,

stosowanie misek spowalniających jedzenie,

utrzymywanie prawidłowej masy ciała,

rozważenie profilaktycznej gastropeksji u psów ras predysponowanych (może być wykonana np. podczas sterylizacji).

GDV to jedna z najpoważniejszych chorób psów, której każda godzina opóźnienia w leczeniu może kosztować życie zwierzęcia.
Znajomość objawów, szybka reakcja i natychmiastowa interwencja chirurgiczna są kluczem do uratowania pupila.

W przypadku skrętu żołądka nie ma czasu na zastanawianie się – operacja to jedyna skuteczna metoda leczenia i prawdziwie ratująca życie interwencja.