Na czym polega cytologia LBC i dlaczego warto ją wykonać?

Cytologia LBC (Liquid-Based Cytology), nazywana także cytologią cienkowarstwową lub płynną, to nowoczesna metoda badania komórek szyjki macicy. Stanowi rozwinięcie klasycznej cytologii i jest uznawana za dokładniejszą oraz bardziej niezawodną w wykrywaniu zmian przednowotworowych i nowotworowych.

Jak wygląda badanie cytologii LBC?

Badanie przebiega podobnie jak tradycyjna cytologia – lekarz lub położna pobiera materiał z szyjki macicy za pomocą specjalnej szczoteczki. Kluczowa różnica polega na tym, że próbka nie trafia bezpośrednio na szkiełko mikroskopowe, lecz zostaje przeniesiona do specjalnego płynnego podłoża konserwującego (najczęściej w 20 ml roztworu). Tam komórki są oczyszczane z zanieczyszczeń (śluzu, krwi, wydzieliny), a następnie – w laboratorium – nanoszone cienką warstwą na szkiełko.

Dlaczego warto wykonać cytologię LBC?

1. Wyższa czułość diagnostyczna
Cytologia LBC pozwala dokładniej ocenić pobrane komórki – są one równomiernie rozprowadzone, co znacznie zwiększa szansę wykrycia nieprawidłowości, takich jak:

stany przedrakowe,

wczesne postacie raka szyjki macicy,

infekcje wirusowe (np. HPV).

2. Mniejsze ryzyko błędu
Dzięki oczyszczeniu próbki i ograniczeniu zanieczyszczeń, ryzyko uzyskania wyniku nieczytelnego lub fałszywie ujemnego jest znacznie niższe niż w przypadku cytologii tradycyjnej.

3. Możliwość wykonania dodatkowych testów z tej samej próbki
Z tego samego materiału można wykonać testy na obecność wirusa HPV, chlamydii, a nawet rzeżączki – bez konieczności ponownego pobierania materiału. To oszczędność czasu i większy komfort dla pacjentki.

4. Lepsza profilaktyka raka szyjki macicy
Regularne wykonywanie cytologii LBC zwiększa szanse na wykrycie zmian na bardzo wczesnym etapie, zanim jeszcze rozwinie się rak. To jedno z najważniejszych narzędzi w skutecznej profilaktyce onkologicznej kobiet.

Dla kogo jest zalecana cytologia LBC?

Cytologia płynna może być wykonywana u wszystkich kobiet, które rozpoczęły współżycie seksualne – niezależnie od wieku. Zalecana jest szczególnie:

kobietom po 25. roku życia (zgodnie z kalendarzem badań profilaktycznych),

kobietom z niejednoznacznymi wynikami wcześniejszych cytologii,

osobom, które chcą dodatkowo sprawdzić obecność HPV i innych patogenów.

 Jak często wykonywać cytologię LBC?

Zalecenia różnią się w zależności od kraju i towarzystw medycznych, ale najczęściej:

Raz na 3 lata – jeśli wynik jest prawidłowy i pacjentka nie jest w grupie ryzyka.

Raz na rok – jeśli w przeszłości występowały nieprawidłowości lub wykryto HPV.

Jeśli LBC łączy się z testem HPV (tzw. co-test), można wydłużyć odstęp między badaniami nawet do 5 lat – w zależności od wyników.

Czy cytologia LBC boli?

Nie, badanie jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut. Może być lekko niekomfortowe, ale większość kobiet odczuwa je jako zupełnie neutralne.

Czy muszę się jakoś przygotować?

Tak – najlepiej unikać współżycia, irygacji i stosowania leków dopochwowych na 2–3 dni przed badaniem. Cytologia powinna być wykonywana poza menstruacją.

Czy cytologia LBC jest refundowana?

W niektórych programach profilaktycznych – tak. Warto zapytać w swojej przychodni lub u ginekologa. W prywatnych placówkach koszt badania wynosi zwykle od 100 do 250 zł.

Porównanie: Cytologia klasyczna vs LBC

Cytologia LBC to bezpieczna, szybka i bardziej precyzyjna metoda badania, która znacząco zwiększa skuteczność profilaktyki raka szyjki macicy. Warto ją wybrać szczególnie wtedy, gdy zależy nam na dokładniejszej diagnostyce i komforcie badań.