Do czego używany jest dysektor?

Dysektor to precyzyjne narzędzie chirurgiczne używane do preparowania tkanek i oddzielania struktur anatomicznych bez ich uszkadzania. 

Dysektor (łac. dissecare – rozdzielać) to instrument chirurgiczny służący do:

- Delikatnego rozdzielania tkanek,

- Oddzielania struktur anatomicznych (np. naczyń, nerwów),

- Usuwania zrostów,

- Preparowania tkanek podczas operacji lub sekcji.

- W przeciwieństwie do ostrych narzędzi (skalpel, nożyczki), dysektor umożliwia atraumatyczne (nieuszkadzające) manipulacje w obrębie delikatnych struktur.

Budowa i rodzaje dysektorów
Dysektory mają różne kształty i końcówki, dopasowane do konkretnych zastosowań chirurgicznych:

- Tępe lub półtępe końcówki – do atraumatycznego preparowania.

- Proste lub zakrzywione – dla lepszej dostępności w głębokich polach operacyjnych.

- Elastyczne lub sztywne – w zależności od rodzaju tkanek.

- Z uchwytem lub bez – niektóre modele mają ergonomiczne rękojeści.

Przykłady popularnych dysektorów:

Zastosowanie dysektorów w chirurgii
Dysektory są wykorzystywane w niemal każdej dziedzinie chirurgii, m.in.:

a) Chirurgia ogólna
Oddzielanie tkanek w czasie operacji brzusznych,

Uwalnianie struktur anatomicznych z otaczającej tkanki tłuszczowej.

b) Neurochirurgia
Delikatne preparowanie mózgu i rdzenia kręgowego,

Rozdzielanie opon mózgowo-rdzeniowych.

c) Chirurgia naczyniowa
Izolacja naczyń krwionośnych przed założeniem klipsów lub przeszczepów,

Preparowanie żył i tętnic z otaczających struktur.

d) Chirurgia plastyczna i rekonstrukcyjna
Oddzielanie płatów skórnych,

Preparowanie tkanek w mikrochirurgii.

Dysektory w nauczaniu anatomii
Dysektory są standardowym narzędziem w edukacji medycznej, zwłaszcza podczas:

- Sekcji zwłok w prosektoriach,

- Zajęć z anatomii topograficznej,

- Nauki preparowania tkanek miękkich i odnajdywania struktur anatomicznych.

- W dydaktyce stosuje się głównie dysektory tępe, często w zestawie z innymi narzędziami (pęseta, nożyczki, skalpel).

Bezpieczeństwo i technika użycia
Dysektor powinien być używany precyzyjnie, pod kontrolą wzroku.

Należy unikać nadmiernego ucisku – szczególnie przy strukturach nerwowych lub naczyniowych.

Narzędzie powinno być jałowe w warunkach sali operacyjnej.

Delikatna technika preparacyjna (tzw. technika "tępego preparowania") minimalizuje ryzyko uszkodzeń.

Dysektor to niepozorne, ale niezwykle ważne narzędzie w rękach chirurga, patologa czy nauczyciela anatomii. Umożliwia ono precyzyjne, atraumatyczne oddzielanie tkanek i struktur, co ma kluczowe znaczenie w wielu procedurach medycznych i edukacyjnych. Znajomość rodzajów i technik użycia dysektorów jest istotna dla bezpieczeństwa i skuteczności zabiegów.