Dirofilarioza – cichy wróg ukryty w sercu psa

Dirofilarioza, znana też jako nicienie sercowe, to niebezpieczna choroba pasożytnicza, która dotyka głównie psów, ale może występować również u kotów oraz – rzadko – ludzi. Wywoływana jest przez nicienie z rodzaju Dirofilaria, które lokalizują się w naczyniach krwionośnych i sercu zwierzęcia. Choroba jest trudna do wykrycia w początkowej fazie, a nieleczona może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci pupila.

Jak dochodzi do zakażenia?

Pasożyty przenoszone są przez komary. Gdy zakażony komar ukąsi zdrowe zwierzę, przenosi do jego organizmu larwy nicienia (mikrofilarie), które z czasem dojrzewają i migrują do prawej komory serca oraz naczyń płucnych.

Cykl rozwojowy pasożyta trwa kilka miesięcy (zazwyczaj 6–7), zanim dojrzałe osobniki osiągną nawet 30 cm długości i zaczną zakłócać pracę układu krwionośnego.

Objawy dirofilariozy

Na początku choroba może przebiegać bezobjawowo. Gdy liczba pasożytów wzrasta, pojawiają się objawy kliniczne, takie jak:

• Kaszel (często suchy, przewlekły),
• Nietolerancja wysiłku, szybkie męczenie się,
• Duszności, zasinienie języka lub dziąseł,
• Utrata masy ciała, osłabienie,
• Obrzęki kończyn i brzucha (w zaawansowanej postaci),
• Omdlenia, w skrajnych przypadkach – nagła śmierć.

Diagnostyka

Rozpoznanie dirofilariozy wymaga dokładnych badań:

• Testy serologiczne – wykrywają antygeny pasożyta w krwi,
• Mikroskopia krwi – umożliwia znalezienie larw (mikrofilariów),
• RTG klatki piersiowej i echo serca – ocena zmian w sercu i naczyniach,
• USG jamy brzusznej – przy podejrzeniu powikłań w narządach wewnętrznych.

Leczenie

Leczenie dirofilariozy jest złożone i wymaga ostrożności. Obejmuje:

• Leki zabijające dorosłe pasożyty (adultycydy) – podawane pod kontrolą weterynarza, często z hospitalizacją,
• Leki eliminujące mikrofilarie,
• Podtrzymujące leczenie objawowe – np. leki nasercowe, moczopędne, przeciwzapalne.

W niektórych przypadkach konieczne jest chirurgiczne usunięcie pasożytów z serca.

Profilaktyka – lepiej zapobiegać niż leczyć

Dirofilarioza jest trudna i kosztowna w leczeniu, ale łatwa do zapobiegania. Dostępne są skuteczne środki profilaktyczne w formie:

• Tabletek miesięcznych (np. zawierających iwermektynę, moksydektynę),
• Preparatów spot-on (nakrapianych na skórę),
• Zastrzyków długodziałających (np. raz na 6 lub 12 miesięcy).

Regularna profilaktyka powinna być prowadzona przez cały sezon aktywności komarów (w Polsce: od wiosny do jesieni, w cieplejszym klimacie – przez cały rok).

Czy dirofilarioza zagraża ludziom?

Tak, choć bardzo rzadko. U ludzi pasożyty zazwyczaj nie rozwijają się w sercu, ale mogą osiedlać się np. pod skórą lub w płucach, tworząc guzki. Zakażenie nie przenosi się między ludźmi ani bezpośrednio ze zwierząt.

Dirofilarioza to poważna, ale w pełni zapobiegliwa choroba. Każdy właściciel psa (szczególnie podróżującego w cieplejsze rejony lub mieszkającego w południowej Polsce) powinien być świadomy ryzyka i wdrażać regularną profilaktykę przeciwko nicieniom sercowym. Dbanie o zdrowie pupila dziś, to oszczędność cierpienia i kosztów jutro.