Anestezjolog - lekarz nie tylko od narkozy

Praca anestezjologa jest jedną z najbardziej odpowiedzialnych profesji w medycynie. Specjalista ten odgrywa kluczową rolę w procesie leczenia chirurgicznego i terapii bólu, zapewniając pacjentom bezpieczeństwo i komfort na każdym etapie — od przygotowania do operacji, poprzez sam zabieg, aż po okres rekonwalescencji.  Anestezjolog to lekarz specjalizujący się w anestezjologii i intensywnej terapii – dziedzinach medycyny, które wymagają nie tylko wiedzy z zakresu farmakologii i patologii, ale także opanowania i szybkiego podejmowania decyzji. Do jego głównych zadań należy podawanie pacjentom znieczulenia przed operacją, monitorowanie ich parametrów życiowych podczas zabiegu oraz zapewnienie im komfortu i bezpieczeństwa.

Główne obowiązki anestezjologa

Praca anestezjologa to coś więcej niż tylko podawanie znieczulenia. Obowiązki anestezjologa można podzielić na kilka kluczowych etapów:

• Przygotowanie pacjenta do operacji
  Anestezjolog przeprowadza wywiad medyczny, żeby ocenić ryzyko związane z operacją i wybrać odpowiednie znieczulenie. Bierze pod uwagę wiek pacjenta, jego stan zdrowia, historię medyczną i potencjalne alergie.
• Podawanie znieczulenia
  Podczas zabiegu lekarz podaje pacjentowi znieczulenie (ogólne, miejscowe lub regionalne) i monitoruje jego parametry życiowe, od oddychania po ciśnienie krwi.
• Monitorowanie pacjenta podczas operacji
  Anestezjolog zapewnia bezpieczeństwo pacjenta, dostosowując dawki leków i reagując na zmiany w jego stanie zdrowia. Współpracuje z całym zespołem chirurgicznym, aby zapewnić jak najlepsze warunki do przeprowadzenia zabiegu.
• Opieka pooperacyjna
  Po operacji anestezjolog zajmuje się kontrolą bólu, monitoruje pacjenta w sali pooperacyjnej i zapobiega powikłaniom, takim jak depresja oddechowa lub reakcje alergiczne.

Codzienna praca anestezjologa jest pełna wyzwań. Ich dzień składa się z:

• dyżurów szpitalnych – na oddziale intensywnej terapii lub sali operacyjnej, gdzie monitorują stan pacjentów;
• konsultacji przedoperacyjnych – rozmów z pacjentami, oceny ryzyka i wyboru odpowiedniego rodzaju znieczulenia;
• podawania znieczulenia i monitorowania podczas operacji – zarówno w przypadku zabiegów planowych, jak i nagłych;
• opieki pooperacyjnej – w tym leczenia bólu i monitorowania powrotu pacjenta do zdrowia.

Jakie rodzaje znieczulenia stosuje anestezjolog?
Anestezjolog dostosowuje rodzaj znieczulenia do rodzaju operacji oraz stanu pacjenta. Istnieją trzy główne rodzaje znieczulenia: ogólne, regionalne i miejscowe.

• Znieczulenie ogólne:
  pacjent zostaje wprowadzony w stan całkowitej nieświadomości; stosowane w przypadku poważnych operacji, takich jak zabiegi na jamie brzusznej lub klatce piersiowej.
• Znieczulenie regionalne:
  blokuje czucie w określonej części ciała, np. kończynie lub dolnej części ciała (jak w znieczuleniu zewnątrzoponowym); często stosowane w chirurgii ortopedycznej i ginekologicznej.
• Znieczulenie miejscowe:
  obejmuje niewielki obszar, np. podczas usuwania pieprzyka; nie wymaga obecności anestezjologa przez cały czas trwania zabiegu.

Czy podczas każdej operacji obecny jest anestezjolog?
O co pyta anestezjolog przed zabiegiem?
Nie każda operacja wymaga obecności anestezjologa, ale w wielu przypadkach jego rola jest kluczowa. Wszystko zależy od rodzaju zabiegu, jego złożoności i stanu zdrowia pacjenta. 

Operacje wymagające obecności anestezjologa

• Zabiegi z użyciem znieczulenia ogólnego
  Anestezjolog jest zawsze obecny podczas operacji wymagających znieczulenia ogólnego, takich jak operacje brzucha, serca lub ortopedyczne. Jego zadaniem jest wprowadzenie pacjenta w stan znieczulenia ogólnego i monitorowanie jego funkcji życiowych podczas całego zabiegu.
• Złożone lub długotrwałe zabiegi
  W przypadku operacji trwających wiele godzin, takich jak przeszczepy narządów, rola anestezjologa jest kluczowa. Jest on odpowiedzialny za utrzymanie stabilnych funkcji życiowych i reagowanie na wszelkie komplikacje.
• Pacjenci w złym stanie zdrowia
  Jeśli pacjent cierpi na choroby przewlekłe (np. choroby serca, cukrzycę, niewydolność oddechową), obecność anestezjologa jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas zabiegu.
• Nagłe przypadki medyczne
  Podczas operacji ratunkowych, takich jak cesarskie cięcie w sytuacji zagrażającej życiu matki i dziecka, anestezjolog odgrywa kluczową rolę w szybkiej interwencji.

Kiedy obecność anestezjologa nie jest konieczna?

1. Zabiegi z zastosowaniem znieczulenia miejscowego
   W przypadku mniej inwazyjnych zabiegów, takich jak drobne zabiegi dermatologiczne, stomatologiczne lub chirurgiczne (np. usuwanie znamion), często wystarczające jest znieczulenie miejscowe. W takich sytuacjach lekarz wykonujący zabieg może samodzielnie podać znieczulenie i monitorować pacjenta.
2. Zabiegi chirurgiczne w znieczuleniu regionalnym
   Niektóre zabiegi ortopedyczne lub ginekologiczne mogą być wykonywane w znieczuleniu regionalnym (np. zewnątrzoponowym lub podpajęczynówkowym). Jeśli pacjent nie wymaga dodatkowego wsparcia, obecność anestezjologa podczas całego zabiegu może nie być konieczna — wystarczająca może być jego obecność na początku zabiegu.